Ánh nắng mặt trời là một trong những tác nhân gây phá huỷ làn da, gây lão hoá da, ung thư da… Để giữ gìn và bảo vệ làn da, khi ra nắng chúng ta nên dùng kem chống nắng. Kem chống nắng sẽ có tác dụng ngăn chặn, hấp phụ hoặc phát tán ánh sáng mặt trời làm giảm tác hại của ánh nắng lên da. Vậy dùng kem chống nắng như thế nào để đạt hiệu quả cao nhất…
Khi nói đến kem chống nắng người ta hay nói đến chữ SPF. Đây là 3 chữ cái viết tắt của từ tiếng Anh: Sun Protection Factor (có nghĩa là yếu tố chống nắng). Các loại kem chống nắng khác nhau sẽ có chỉ số SPF khác nhau. Và, khi đi mua kem chống nắng, người dùng phải đối mặt với sự lựa chọn chỉ số SPF nào cho phù hợp, vì chỉ số này có thể thay đổi từ 8-50, thậm chí là hơn 50. Các SPF càng cao càng có tác dụng chống tia UV và sẽ càng bảo vệ được làn da khỏi sự cháy nắng. Tuy nhiên trong thực tế cũng không cần thiết phải sử dụng kem chống nắng quá cao. Thường chỉ cần dùng loại có SPF từ 15-30 nhưng đúng cách là được.
Bôi như thế nào?
Để bôi một kem chống nắng có hiệu quả, điều quan trọng là nó được áp dụng theo chỉ dẫn và bôi lại theo hướng dẫn khi cần thiết dựa trên hoạt động thể chất của mình. Tham gia vào các hoạt động như bơi lội hay hoạt động trên cạn có thể thúc đẩy mồ hôi ra nhiều có thể yêu cầu phải bôi lại thường xuyên hơn.
Cần dùng kem chống nắng có chỉ số SPF 30+
Dùng kem chống nắng trước khi đi ra nắng khoảng 15 phút. Cần dùng kem chống nắng ở những người có làn da mỏng, sáng màu, dễ bắt nắng. Những người bị bệnh da như: bệnh da nhạy cảm ánh sáng, bệnh hệ thống (như lupus đỏ hệ thống, bệnh chất tạo keo…), những bệnh nhân đang dùng các loại thuốc nhạy cảm với ánh sáng (ví dụ như: doxycyclin, tetracyclin…) thì có thể dùng kem chống nắng để bảo vệ. Tất cả mọi người đều có thể sử dụng kem chống nắng để bảo vệ làn da của mình.
Tuỳ loại kem chống nắng có SPF cao hay thấp mà bôi lượng kem chống nắng cho đủ mới có hiệu quả chống nắng. Với loại có SPF từ 15 trở lên, với diện tích một khuôn mặt thì cần bôi 1 lượng kem khoảng 2,5 gr là đủ. Cách khác là ước lượng khoảng 1 đầu ngón tay trỏ đầy kem sẽ đủ cho cả mặt. Nếu bôi không đủ lượng kem chống nắng thì hiệu quả chống nắng sẽ kém, thời gian chống nắng sẽ ngắn.
Bất lợi có thể xảy ra
Kem chống nắng ít có tác dụng phụ nhưng cũng có thể xảy ra các biểu hiện sau:
Viêm da tiếp xúc: Các thành phần của kem chống nắng có thể gây viêm da tiếp xúc dị ứng. Vì vậy khi dùng kem chống nắng lần đầu tiên nên bôi thử một lượng nhỏ vào vùng mặt trong cẳng tay, chờ đến ngày hôm sau nếu không có biểu hiện ngứa, nổi mẩn đỏ thì có thể dùng được.
Xạm da: Một số loại kem không phù hợp với da của bạn có thể làm xạm da. Song tác dụng phụ này rất hiếm gặp.
Lưu ý khi dùng
Tránh nước: Khi dùng kem chống nắng mà lại tắm thì hiệu quả chống nắng sẽ giảm đi rất nhiều, thường là giảm một nửa tác dụng vì vậy sau khi tắm cần bôi lại kem chống nắng thì mới đạt hiệu quả như mong muốn.
Tránh bôi vào niêm mạc: Một số loại kem chống nắng có thể gây kích ứng nếu dính vào vùng niêm mạc như mắt, miệng… Vì vậy nên tránh không bôi kem chống nắng vào các vùng này.
Tránh vận động thể lực nhiều: Khi vận động thể lực nhiều, mồ hôi sẽ tiết ra làm trôi kem chống nắng.
Không nên dùng kem chống nắng kết hợp với bôi các loại thuốc ngoài da khác. Đôi khi dùng chung các thuốc này có thể xảy ra hiện tượng tương tác thuốc gây ảnh hưởng tới da của bạn, thậm chí gây kích ứng, dị ứng.
Không nên quá ỷ lại vào kem chống nắng: Mặc dù kem chống nắng rất có hiệu quả khi dùng đúng cách, tuy nhiên chúng ta cũng không nên quá ỷ lại vào việc mình đã dùng kem chống nắng. Vì vậy, ngoài việc sử dụng kem chống nắng, bạn nên dùng các phương pháp bảo vệ đơn giản nhưng rất hiệu quả đó là đội mũ, mặc quần áo dài, che mặt khi đi ra ngoài trời nắng gắt, đặc biệt tránh đi vào khoảng thời gian từ 10 – 15h. Để có làn da trắng luôn tươi trẻ và không bị tàn nhang, rám nắng, hãy bảo vệ làn da của bạn khỏi sự tổn hại của ánh nắng mặt trời.
TS. BS.Vũ Tuấn Anh
