Bạn thuộc da nào?
Da là một lớp màng sinh học, không chỉ có nhiệm vụ bao bọc cơ thể mà còn nhiều chức năng khác nhau. Khi chăm sóc da, nhiều người chỉ chăm sóc phần ngoài của da vì lầm tưởng rằng da chỉ có lớp biểu bì, trong khi đó da còn có lớp trung bì và hạ bì. Biểu bì (hay còn gọi là thượng bì) bao gồm 5 lớp tế bào từ dưới lên trên. Trong đó, lớp sừng là lớp ngoài cùng của da, bản chất là những mô chết đã được sừng hóa, xếp lớp lên nhau. Lớp sừng thường bong tróc theo chu kỳ hoặc bong khi tắm rửa, kỳ cọ.Trung bì nằm dưới biểu bì, gồm những sợi đan với nhau thành mạng lưới với những tế bào sợi, tuyến mồ hôi, mạch máu, sợi thần kinh… có nhiệm vụ giữ cho da được đàn hồi và căng. Hạ bì còn gọi là lớp mỡ dưới da, gồm phần lớn là mô mỡ, sợi thần kinh…
Sử dụng kem chống nắng - một trong những cách bảo vệ da
Để thuận lợi và dễ dàng trong việc chăm sóc da, thông thường phân chia làm 5 loại da:
- Loại thường gặp là da thường. Loại này là da mịn đều và mềm mại, không khô cũng không nhờn, lỗ chân lông sạch và khít; sắc da sáng.
- Da khô là bề mặt thô sần, lỗ chân lông nhỏ, khó thấy, bong vảy da. Có nhiều nấp gấp, dễ bị kích ứng và nhanh lão hóa. Da căng sau khi rửa mặt.
- Da nhạy cảm: dễ bị kích ứng với thời tiết và mỹ phẩm.Thường căng, mỏng (có thể nhìn thấy mạch máu dưới da), dễ nổi mẩn đỏ.
- Da nhờn là loại da bóng và nhờn, lỗ chân lông lớn thấy rõ. Dễ bị viêm và nổi mụn. Có thể có mụn đầu đen và mụn bọc.
- Da sạm màu.
Ngoài ra, còn có loại hỗn hợp: bao gồm da dầu và da khô, tại vùng chữ trán, cằm, mũi có bóng dầu, khô hoặc thường ở hai bên má hoặc những vùng khác của mặt.
Nguyên tắc chăm sóc da
Theo thời gian, các yếu tố ngoại sinh tác động lên làn da ngày càng dày lên. Đó là ánh nắng mặt trời, khói bụi, thời tiết, thuốc lá, rượu bia… Những tác nhân này góp phần thúc đẩy quá trình lão hóa da. Phụ nữ càng lớn tuổi thì làn da càng phải gánh nhiều tác hại từ môi trường. Nhưng nghiêm trọng hơn, làn da phải chịu sự tàn phá nặng nề từ yếu tố nội sinh. Đó chính là quá trình lão hóa da tự nhiên, sinh học và không ai có thể tránh khỏi.
Vì vậy, việc chăm sóc da đầu tiên dựa trên nguyên tắc là giữ sạch da sau đó làm ẩm da và cần được chống nắng bằng cách che chắn bằng mũ hoặc quần áo, sử dụng kem chống nắng.
Cần đến cơ sở y tế có chuyên khoa da liễu uy tín để được khám và tư vấn cụ thể
Đối với da thường, việc chăm sóc không cần thiết chuyên biệt như những loại da khác. Hàng ngày cần giữ sạch da bằng cách rửa sạch mặt, cung cấp dưỡng chất cần thiết bằng cách ăn hoa quả tươi cung cấp đủ nước cho da, có thể sử dụng phương pháp tự nhiên làm ẩm da và được bảo vệ khi ra nắng đúng cách.
Nhưng đối với da khô do đặc trưng bởi sự thiếu độ ẩm trong các tầng lớp sừng của da. Da sờ ráp, tróc vảy, có sự hiện diện của các vết nứt, vì vậy việc bảo vệ da tránh phải tiếp xúc với thời tiết lạnh, gió. Tránh tắm lâu, nước nóng, dùng xà bông, chất tẩy rửa. Luôn sử dụng chất giữ ẩm bằng các biện pháp tự nhiên hoặc mỹ phẩm. Ngoài ra, đối với da khô cần chú ý uống nhiều nước là vô cùng cần thiết. Có thể trị liệu bệnh da chính gây khô da.
Đối với người có làn da nhạy cảm, có thể gặp ở tất cả các loại da từ da nhờn, da khô, cũng như mọi vị trí trên cơ thể nhưng thường gặp ở vùng mặt. Do vậy cần hết sức lưu ý khi chọn lựa sản phẩm ít nguy cơ gây dị ứng (không chứa chất bảo quản, chất thơm...), tránh dùng chất gây tróc da.
Trước khi dùng một sản phẩm mới nên dùng thử một lượng nhỏ tại một vùng da nhỏ trước. Sử dụng khăn quá cứng, massage cũng có thể gây kích ứng cho da. Nếu là da khô hay da dầu thì phải sử dụng những sản phẩm chăm sóc da phù hợp.
Chú ý giữ ẩm cho da bằng cách uống đủ nước và sử dụng các biện pháp tự nhiên. Nếu da đang ở trạng thái kích thích, khó chịu có thể xịt nước khoáng, thấm khô nhẹ nhàng.
Đối với da dầu nhiều người hay bị mụn do không chăm sóc da đúng cách. Nhiều bạn trẻ cho rằng nếu rửa mặt nhiều lần bằng nước thì sẽ đỡ nhờn hoặc không rửa mặt với sữa. Điều này hoàn toàn sai lầm. Vì vậy chăm sóc đúng cách là rửa sạch da hằng ngày, có thể sử dụng sữa rửa mặt cho da dầu 2 lần /ngày và cũng không nên cố gắng tẩy sạch chất nhờn một cách thái quá. Có thể sử dụng nước hoa hồng để làm thông thoáng lỗ chân lông Nên dùng các sản phẩm có chứa hoạt chất chống nhờn (lưu huỳnh, kẽm, kaolin…). Tránh dùng mỹ phẩm có khả năng tạo cồi và gây bít tắc. Tiếp tục duy trì việc sử dụng các chất giúp chống nhờn và ngăn ngừa mụn (lưu huỳnh, AHA, BHA, tretinoin…) sau khi trị mụn xong. Điều này giúp kiểm soát mụn đỡ tái phát
Đối với da hỗn hợp việc làm đầu tiên là tránh nắng kỹ, sử dụng sữa rửa mặt cho da dầu 2 lần /ngày, sử dụng nước hoa hồng để làm thông thoáng lỗ chân lông. Tránh dùng mỹ phẩm có khả năng tạo cồi và gây bít tắc. Tiếp tục duy trì việc sử dụng các chất giúp chống nhờn và ngăn ngừa mụn (lưu huỳnh, AHA, BHA, tretinoin…) sau khi trị mụn xong. Điều này giúp kiểm soát mụn đỡ tái phát.
Ngày nay do phát triển công nghệ về chăm sóc da nên bạn trẻ có nhiều sự lựa chọn, tuy nhiên để thực sự muốn chăm sóc da đúng cách, nhất là đối với làn da nhạy cảm và các loại da cho những cơ địa riêng biệt, cần đến cơ sở y tế có chuyên khoa da liễu uy tín để được khám và tư vấn cụ thể. Không sử dụng loại kem tự pha chế, kem chăm sóc da theo mách bảo để chăm sóc da gây mất về thẩm mỹ thậm chí phải nhập viện do các biến chứng nguy hiểm.
BS. NGUYỄN VĂN HƯNG
